#Ճարտարապետություն

Ապրիլի 15-ին Common Ground Books & Spirits-ում տեղի կունենա Newmag հրատարակչության՝ մոդեռնիզմի պատմության տեսաբան Կարեն Բալյանի «Հրազդան» ստադիոն. Մոդեռնիզմի ճարտարապետության գլուխգործոցը» գրքի շնորհանդեսը։ Ներկայացնում ենք հատված գրքից, որտեղ խոսվում է խորհրդային մոդեռնիզմի մեջ առանձնացող հայկական ճարտարապետության մասին։

Մոդեռն շարժման փաստագրման ու պահպանության միջազգային կոմիտեի՝ Docomomo-ի Հայստանյան մասնաճյուղի հայտարարությունը՝ կինո «Մոսկվայի» ամառային դահլիճի վերաբերյալ (ամբողջությամբ)։

Կինո «Մոսկվայի» ամառային դահլիճի բուռն կյանքը։

Փետրվարի 24-ին Երևանի քաղաքապետարանում կայացած գործակարգավորական խորհրդակցության ժամանակ հայտնի է դարձել, որ «Կասկադ մշակութային հանգույց» ճարտարապետական նախագծի իրականացման համար 20 մլրդ 46 մլն դրամի ներդրում կարվի: Նախագիծը կկազմի և ճարտարապետական լուծումները կտա Ժան-Միշել Վիլմոտը։ Հայաստանի Ճարտարապետների պալատը հանդես է եկել հայտարարությամբ՝ հորդորելով ժամանակավորապես կասեցնել «Կասկադի Վերակառուցման» ծրագրի իրականացումը։

Երևանի քաղաքապետարանը հանրային քվեարկության է ներկայացրել Կասկադի վերին հատվածի երկու նախագիծ՝ ամերիկյան David Hotson Associates Architects և ֆրանսիական Wilmotte and Associates Architects բյուրոների կատարմամբ։ Մասնագիտական համայնքում, սակայն, շատերը կարծում են, որ նոր նախագծերի փոխարեն պետք է ավարտին հասցնել Կասկադի առաջնային նախագիծը։ Բացատրում են ճարտարապետներ Արսեն Կարապետյանը, Սարհատ Պետրոսյանն ու Միսակ Խոստիկյանը։

Ճարտարապետության գրադարանը (LFA) շարունակում է զրույցների շարքը գրադարանի հիմնադիրների միջև։ auditoria* նախագծի ղեկավար Ալեքսեյ Լաշկովը հանդիպել է DAAP արվեստանոցի հիմնադիր Ալեքսանդր Դանիելյանին ու խոսել միջազգային փորձի, հաղորդակցության պակասի և չմոռացված նախնիների ստվերների մասին։

Հրազդանի կենտրոնում ժամանակակից խաղահրապարակ կառուցելու համար reArmenia հարթակում սկսվել է հանգանակություն։ Պատմում ենք նախագծի մասին։

Ճարտարապետության գրադարանը (LfA) շարունակում է զրույցների շարք՝ գրադարանի հիմնադիրների միջև։ Auditoria նախագծի ղեկավար Ալեքսեյ Լաշկովը հանդիպել է SNKH արվեստանոցի հիմնադիրներ Աշոտ և Արմինե Սնխչյանների հետ ու խոսել անհավես ուսանողների մեջ կրակ վառելու, ընտանիքով աշխատելու ու Երևանի խնդիրների մասին։

Ինչպե՞ս սկսվեց Կասկադի կառուցումը, ի՞նչը խանգարեց բոլոր նախնական գաղափարների իրականացմանը և ի վերջո ի՞նչ տեսք պիտի ունենար այս նշանավոր, բայց առայժմ անավարտ կառույցը․ ԵՐԵՎԱՆին պատմել է ճարտարապետ Ասլան Մխիթարյանը, որը երկար տարիներ աշխատել է Կասկադի նախագծի վրա՝ ճարտարապետ Ջիմ Թորոսյանի թիմում:

Ակտիվ քաղաքացի հարթակում ընթանում է Կասկադի վերնամասի նախագծի քվեարկությունը։ Երևանի քաղաքապետարանն առաջարկում է ընտրության երկու հնարավորություն։

Ճարտարապետության գրադարանի (LFA) հերթական զրույցը գրադարանի հիմնադիրների հետ։ D’Arvestanots-ի հիմնադիր Արսեն Շուռ Կարապետյանը հանդիպել է STOHA բյուրոյի համահիմնադիրներ Արինե Քեշիշիի և Հայկ Շահինյանի հետ։

Ճարտարապետության գրադարանի (LFA) հերթական զրույցը՝ գրադարանի հիմնադիրների հետ։ D’Arvestanots-ի հիմնադիր Արսեն Կարապետյանը հանդիպել է Electric Architects բյուրոյի համահիմնադիրներ Մարիաննա Կարապետյանի և Կարեն Բադալյանի հետ։

Մի քանի օր առաջ փոփոխությունների է ենթարկվել Ալեքսանդր Թամանյանի անվան ճարտարապետության ազգային թանգարան-ինստիտուտի մուտքի մոտ տեղակայված՝ Ալեքսանդր Թամանյանի կիսանդրին։ Մասնագետները չեն հասկանում, թե ինչու էր պետք միջամտել Արտաշես Հովսեփյանի աշխատանքի մեջ։

«Ռենշին» ընկերության և «Համաշխարհային առևտրի կենտրոն Երևանի» հրավերով Հայաստանում էր աշխարհահռչակ SOM ընկերության Սան Ֆրանցիսկոյի գրասենյակի սեյսմիկ և կառուցվածքային ճարտարագիտության գործընկեր, հայազգի Մարկ Սարկիսյանը։ ԵՐԵՎԱՆը խոսել է նրա հետ մասնագիտության յուրահատկությունների, ամենախոշոր շինարարությունների և Երևանի համար մշակվող նախագծերի մասին։

Ճարտարապետության գրադարանը (LfA) շարունակում է զրույցների շարքը՝ գրադարանի հիմնադիրների միջև։ D’Arvestanots արվեստանոցի հիմնադիր Արսեն Կարապետյանը և Auditoria նախագծի ղեկավար Ալեքսեյ Լաշկովը զրուցել են Storaket բյուրոյի համահիմնադիր Մերուժան Մինասյանի հետ։

2019 թվականին Երևանի այն ժամանակ գլխավոր ճարտարապետ Արթուր Մեսչյանի խնդրանքով Tarberak ճարտարապետական ստուդիայում մշակել են Կասկադի վերնամասի կոնցեպտ: Նպատակը ներդրող գտնելու համար նախագիծ ունենալն էր: ։

Քաղաքապետ Տիգրան Ավինյանի ֆեյսբուքյան էջում հայտարարվել է այն մասին, որ կվերսկսվեն Կասկադի վերնամասի կառուցապատման աշխատանքները։ Կօգտագործվեն նյույորքցի ճարտարապետ Դեյվիդ Հոթսոնի՝ «Գաֆէսճեան» թանգարանի համար նախագիծը։

Ճարտարապետության գրադարանը (LfA) շարունակում է զրույցների շարքը՝ գրադարանի հիմնադիրների միջև։ D’Arvestanots արվեստանոցի հիմնադիր Արսեն Կարապետյանը և Auditoria նախագծի ղեկավար Ալեքսեյ Լաշկովը զրուցել են Tarberak բյուրոյի հիմնադիրներ Կարեն Բերբերյանի ու Արմեն Հակոբյանի հետ՝ կրթության, սեփական նախաձեռնությամբ նախագծեր պատրաստելու և ճարպետական կրթության մասին։

Ճարտարապետության գրադարանը (LfA) սկսում է զրույցների շարք՝ գրադարանի հիմնադիրների միջև։ Auditoria նախագծի ղեկավար Ալեքսեյ Լաշկովը եղել է TL Bureau արվեստանոցում և խոսել դրա հիմնադիր Հայկ Զալիբեկյանի հետ՝ կրթության, այլ ստուդիաների հետ համատեղ աշխատանքի, սեփական նախաձեռնությամբ նախագծեր պատրաստելու և ճարտարապետության ապագայի մասին։

Ճարտարապետության գրադարանում բացվել է մակետավորման արվեստանոցը։ ԵՐԵՎԱՆի հեղինակը ներկա է եղել դասընթացներից մեկին ու նույնիսկ մի քիչ սովորել աշխատել ծավալների հետ։

Ghulyan Architects ճարտարապետական արվեստանոցը ներկայացրել է Սերգեյ Փարաջանովի թանգարանի շենքի վերակառուցման՝ երրորդ հարկի ավելացման էսքիզային առաջարկ:

Նկարիչ Նվարդ Երկանյանը պատմում է, թե ինչու չի կարելի կորցնել խորհրդային մոդեռնիստական ճարտարապետական հուշարձանները և հուշում, թե հատկապես որոնց է պետք ուշադրություն դարձնել Երևանում։ Նկարազարդումները՝ Երկանյանի «Բետոնե տեսիլք» գրքից։

Օգոստոսի 4-5-ը Կամերային երաժշտության ազգային կենտրոնում անցկացվեց «Նպատակ» ճարտարապետական փառատոնը։ Միջոցառման ընթացքում մասնակիցները հնարավորություն ունեցան լսելու ամերիկյան և եվրոպական հեղինակավոր ճարտարապետական ստուդիաների ճարտարապետներին և հիմնադիրներին: Բացի այդ, ամփոփվեցին «Նպատակ» հիմնադրամի` նախորդ երեք տարիների ընթացքում ստեղծված ճարտարապետական ամառային ստուդիաների աշխատարանները։

Մայիսին Երևանի կենտրոնում բացվեց Ճարտարապետության գրադարանը։ ԵՐԵՎԱՆը եղել է ճարտարապետ Ֆրեյդուն Աղալյանի առանձնատանը ու զրուցել գրադարանի համահիմնադիր, ճարտարապետ Արսեն Կարապետյանի հետ:

Մայիսի 25-ին աշխարհահռչակ «Foster + Partners» ճարտարապետական բյուրոյի ղեկավարները, World Trade Center Yerevan կազմակերպության և Renshin Urban Investments ընկերության հրավերով, ժամանում են Հայաստան։

Ապրիլի 4-ին կկայանա նկարիչ Նվարդ Երկանյանի «Բետոնե տեսիլք» պատկերագրքի շնորհանդեսը, որտեղ հավաքված են խորհրդայան մոդեռնիզմի նշանավոր ճարտարապետական կառույցների նկարազարդումները։ Ահա դրանցից մի քանիսը։

ԵՄ Թումո ինժեներական և կիրառական գիտությունների համալիրի ճարտարապետական նախագիծը։

2020 թվականին սեփականատիրոջ պատվերով «Ստորակետ» ճարտարապետական արվեստանոցը մշակեց «Ռոսիա» կինոթատրոնի շենքի վերակառուցման նախագիծ։

Ինչպես ինստագրամյան լուսանկարներից ծնվեց հայ մոդեռնիստական ճարտարապետության մասին «Արդիության պահ» պատկերագիրքը․ ԵՐԵՎԱՆը շփվել է գրքի հեղինակ, արվեստաբան Վիգեն Գալստյանի հետ։

Ինչպիսին է լինելու բացառիկ ճարտարապետական լուծումներով մանկական զարգացման կենտրոնը Երևանում։

snkh ճարտարապետական արվեստանոցի հիմնադիրներ Արմինե և Աշոտ Սնխչյանները ԵՐԵՎԱՆին պատմել են, թե ինչպես են վերաիմաստավորել քաղաքի ամենահին գրախանութներից մեկի տարածքը, որտեղ վերջերս բացվեց Lumen 1936 սրճարանը։

«Ստորակետ» ճարտարապետական արվեստանոցի համահիմնադիր Մերուժան Մինասյանը պատմում է ՏՏ միջավայրներ նախագծելու և նոր տեսակի գրասենյակներ ստեղծելու կարևորության մասին։

Լոռիում գտնվող ՔՈԱՖ ՍՄԱՐԹ կենտրոնը դարձել է Դեբետ գյուղի այցեքարտերից մեկը։ Շուտով կկառուցվի նման մեկ այլ կենտրոն, այս անգամ Արմավիրի մարզում։ Այդ նպատակով հիմնադրամը հայտարարել է միջազգային ճարտարապետական մրցույց։ ԵՐԵՎԱՆը պատմում է, թե ինչով է կարևոր այդ մրցույթը և ինչպիսի ակնկալիքներ ունենալ երկրորդ (և ոչ վերջին) ՔՈԱՖ ՍՄԱՐԹ կենտրոնից։

Ինչպես կինո «Ռոսիան» ընդունեց Հայաստանի պատմության խոշորագույն փառատոներից մեկը։

Ճարտարապետական ամառային ստուդիա 2021:

Թումո Լաբերն ու 42 Երևան ծրագրավորման դպրոցը վերանորոգում ու վերագործարկում են խորհրդավոր շենքը։

TL Bureau-ն նորից կոնկրետ առաջարկներ է անում՝ Երևանն ավելի հարմարը դարձնելու համար։

Խորհրդային վերջին տարիների քաղաքաշինական միտումների և նախասովետական շրջանի տները վերակառուցելու փորձի մասին պատմում է Արեգ Ասատրյանը։

Ինչպես կառուցվեց ներկայիս Ազգային ժողովի շենքը։

Նկարիչ Արարատ Մինասյանն անմահացնում է Երևանի պատշգամբները։

Ինչպես ստեղծվեց Երևանի լեգենդար օդանավակայանը։

Ինչպես կառուցապատել Պուշկին-Աբովյան-Նալբանդյան-Սախարովի հրապարակ հատվածը՝ առանց վերացնելու պատմական շերտը․ 2012 թվականի նախագիծ։

Ինչպես Երևանի տակը փորեցին ու արեցին այնպես, որ գետինը մտնենք:

Ճարտարապետ, քաղաքաշինարար Սարհատ Պետրոսյանը վերհիշում է Երևանի կյանքում կարևոր ներդրում ունեցող կին ճարտարապետների աշխատանքներն ու դրանց ճակատագրերը, ինչպես նաև բացատրում, թե ինչու ապագայում կանայք ավելի նկատելի կդառնան այդ ոլորտում:

Երևանյան ճարտարապետության գլխավոր առանձնահատկություններից և խորհրդանիշներից մեկը տուֆն է: Իսկ ինչպե՞ս է վարդագույն քաղաքի վարդագույն քարը հասնում այստեղ:

Ինչու ստեղծվեծց թիվ 1 գետնանցումը (այժմյան Մետրոնոմ առևտրի կենտրոնի տեղում) և ինչպես այն փոխեց Երևանը։

TL Bureau արվեստանոցի հիմնադիր Հայկ Զալիբեկյանը շարունակում է զրուցել Երևանի լավագույն ճարտարապետների հետ։ Հերթական հյուրը SNKH-ի հիմնադիրներ Աշոտ և Արմինե Սնխչյաններն են։

Ինչպիսին էր կինո «Ռոսիան», երբ դեռ կինո էր (և ժամանցի վայր)։

Հրապարակվել է Ինժեներական քաղաքի նախագիծը․ այն մշակվել է Storaket ստուդիայում։

Ինչպիսի՞ն կլինի Կոնդը ապագայում: Այս հարցը առաջին տասնամյակը չէ, որ կանգնած է քաղաքային իշխանությունների առջև:

Ինչպես երրորդմասցի երեխաների նկարների հիման վրա ստեղծվեց Երևանի ամենափախած զրուցարանը և ինչու դա օգնեց լուծել բակի միանգամից մի քանի խնդիր։

Հայտարարվել է Կոնդի զարգացման էսքիզ-նախագծի մրցույթ։

1950-ականներին Երևանում Ֆիզիկայի ինստիտուտի կողքին կառուցվեց աշխատակիցների համար նախատեսված թաղամասը, որ շատ չանցած ստացավ ոչ պաշտոնական Ֆիզգառադոկ անվանումը։ Թաղի բնակիչ, լրագրող Նունե Մելքումյանը բացատրում է, թե ինչու է գիտավանը բացառիկ նույնիսկ այսօր։

Չորս տոննա օբսիդիանից կերտված սիրտը, կերամիկայից քանդակված հայուհին, բրոնզաձույլ պոետն իր կատվի հետ և այլ արձաններ, որոնք կարելի է հանդիպել Սիրահարների այգում:

TL Bureau արվեստանոցի հիմնադիր Հայկ Զալիբեկյանը շարունակում է զրուցել Երևանի լավագույն ճարտարապետների հետ։ Հերթական հյուրը Tarberak-ի հիմնադիրներ Կարեն Բերբերյանն ու Արմեն Հակոբյանն են։

2020 թվականին քաղաքապետարանում կամային որոշում կայացվեց փոխարինելու «Ավելի բարեկարգ Երևան» պաստառները, որոնք տարիներ շարունակ փակցվում էին շինհրապարակներում։ Նոր պաստառների ձևավորման հեղինակը Սարգիս Անտոնյանն է։

Մի աշտարակ, որ ցնցեց համացանցը։

Մի քանի քաղաքային ծրագրեր, որոնք ապագայում կարող են սկզբունքորեն փոխել Գյումրիի դեմքը։ Դրանց մի մասն արդեն իրագործվում է, մյուսները դեռ կոնցեպտի մակարդակում են, բայց միևնույն է՝ արժանի են ուշադրության։

Ինչպես Պոլիտեխնիկի ճաշարանը վերածվեց հայ գիտության նոր կենտրոնի։

Ինչպես լքված ավտոտնակը դարձավ փոքրիկ ճարտարապետական հրաշք։

Ռաֆայել Իսրայելյանի  ստեղծագործական ժառանգությունն ու ողջ արխիվը՝ ճարտարապետության թանգարանում

Սուրբ Գր. Լուսավորչի փողոց - Մաշտոցի պողոտա խաչմերուկի գետնանցումը վերադարձվել է համայնքին

Մոսկվայում բացվել է Garage Screen ժամանակավոր ամառային կինոթատրոնը՝ նախագծված երևանյան SNKH արվեստանոցի կողմից։

Հայկ Զալիբեկյանի զրույցների շարքը, որտեղ Երևանի առաջատար ճարտարապետների հետ քննարկվում են ոլորտի կարևորագույն հարցերը։ Առաջին հյուրը d՛Արվեստանոց ստուդիայի հիմնադիր Արսեն Կարապետյանն է։

TL Bureau և Tarberak Architectural Studio արվեստանոցների համատեղ նախագիծը։

Երևանի ամենահին շենքերից մեկը, որը հրաշքով պահպանվել է նորակառույցների միջև խցկված․ Արամի 80 (մեր նախկին խմբագրությունը)։