Մարդիկ

«Կարաս գինիների» նոր գինու՝ Kef by Karas-ի թողարկման առիթով, ԵՐԵՎԱՆը զրուցել է մի քանի երևանցիների հետ, որոնք սիրում են գինի և, իհարկե, քեֆ անել։

«Մատանիների տիրակալի» վերադարձը երևանյան մեծ էկրաններ։

Մարդիկ, որոնք տասնյակ տարիներ ապահովում են Երևանի քաղաքապետարանի՝ դրսից երբեմն անտեսանելի աշխատանքը։

Ինչո՞ւ Հայաստանում անիմացիոն ստուդիա բացել, ինչպե՞ս համադրել դասական մոտեցումները նորագույն տեխնոլոգիաների հետ և ի՞նչ նկարել. պարզել ենք On/Off անիմացիոն ստուդիայի հիմնադիրներից ու անիմատորներից։

Ինչպե՞ս մեծ ցանկությունից, բազում հանդիպումներից, որոնումներից ու ներդրված ջանքերից ծնվեց տարածաշրջանի առաջին փառատոնը՝ նվիրված անիմացիոն կինոյին։ ԵՐԵՎԱՆը Հայաստանում այսպիսի պրոֆիլային փառատոն կազմակերպելու դժվարությունների և իմաստի մասին զրուցել է ՌեԱնիմանիայի հիմնադիր, երգիծանկարիչ, նկարիչ և անիմատոր Վրեժ Քասունու հետ։

Ի՞նչ են զգում մարդիկ, ովքեր սեպտեմբերի 21-ին Հայաստանի Հանրապետության հետ միասին կնշեն իրենց 29-ամյակը։ Մյուսներից ավելի անկախ բնավորությո՞ւն ունեն։ Տարեդարձը տոնում են հրապարակում ժողովրդի հե՞տ։ Իսկ ի՞նչ են իրենց պատմում ծնողները՝ այն պատմական օրը ծննդատանն անցկացնելու մասին։ Խոսել ենք Հանրապետության տարեկիցների հետ։

ԵՐԵՎԱՆի խնդրանքով վավերագրող ռեժիսոր Սեդա Գրիգորյանն անդրադարձել է ժամանակակից հայ կինոյում կանանց մասնակցությանը և փորձել բացատրել, թե ինչպես է ստացվել, որ այսօր կին ռեժիսորները, պրոդյուսերներն ու դերասանները ամենատարբեր ձևաչափերում ու ժանրերում կարողանում են ստեղծել աշխարհում պահանջված յուրահատուկ և ուժեղ կինո։

Կինոքննադատ Կարեն Ավետիսյանը ԵՐԵՎԱՆի խնդրանքով վերանայել է Գոռ Վարդանյանի լեգենդար մարտաֆիլմերը ու փորձել հասկանալ, թե ինչ տեղ են զբաղեցնում նրա ժապավենները հայ կինոյի 100-ամյա պատմության կոնտեքստում։

«Հայֆիլմ» կինոստուդիայի հիմնադրի՝ Դանիել Դզնունու մասին շատերը չգիտեն: Մինչդեռ այս 27-ամյա երիտասարդի ջանքերով 1920-ականների խառնաշփոթի պայմաններում դրվեց հայկական ազգային կինոյի սկիզբը: Գրականագետ և կինոյի տեսաբան Անուշ Վարդանյանը, որը ներկայումս աշխատում է Դզնունուն նվիրված մենագրության վրա՝ փորձելով դուրս բերել վերջինիս մոռացված անցյալի թղթապանակներից, պատմում է Դզնունու ձեռնարկատիրական բացառիկ տաղանդի, կինոարտադրության ու կինոտարածման առաջադեմ ընկալման և կինոյին անսահման նվիրվածության մասին:

Ստեփանակերտի բնավորությունը, ճարտարապետությունն ու քաղաքաշինական իրավիճակը՝ ըստ ճարտարապետ Մանուշակ Տիտանյանի, որն արդեն երեք տասնամյակ ապրում ու աշխատում է Արցախի մայրաքաղաքում։

ԵՐԵՎԱՆի խնդրանքով ռուսաստանցի ռելոկանտ, կինոքննադատ Յուրի Միխայլինը պատմել է Հայաստանում անցկացրած իր մեկ տարվա կյանքի մասին ու ինչեր կարող են այս իրավիճակից քաղել եկվորներն ու տեղացիները։

ԱրտԿվարտալում (Պուշկինի 4) բացվել է արվեստագետ Միխայիլ Ծատուրյանի (Միշա Լիբերտի) նոր սթրիթ-արտը՝ «Վարդագույն քաղաք» մուրալը։ Հեղինակը ԵՐԵՎԱՆին պատմել է իր նոր աշխատանքի, ծանր ժամանակներում հանդիսատեսին չծանրաբեռնելու և արվեստում իր ճանապարհի մասին։

ԵՐԵՎԱՆը գնացել էր լուսանկարիչ Արեգ Բալայանի տուն՝ լսելու իր ու մի քիչ նաև իր կնոջ՝ Լուսին Աթաբեկյանի Ստեփանակերտի մասին։

Ինչպես և ինչու արցախցի Ազատը բացեց Ստեփանակերտի միակ ու անկրկնելի «Բարդակ» փաբը, և ի՞նչ կարիք կա այս խառը ժամանակներում դրանից բացի ստեղծելու «Մառանը» (որի տարածքում առայժմ ապրում են Դանթե և Բեատրիչե ոչխարները)։

Երևանում արդեն տասը տարի ապրող ուկրաինուհի Եվգենիա Կոզաչեկը պատմում է պատերազմի, իր մտերիմների ու երկու մայրաքաղաքների միջև ապրելու մասին։

ԵՐԵՎԱՆի խնդրանքով Արցախի Հանրային հեռուստաընկերության լրագրող, մայրիկ և արցախցի Լիդիա Սահակյանը պատմել է արդեն 40 օրից ավելի տևող շրջափակման մեջ առօրյա կյանքով ապրելու և չհուսահատվելու մասին, իսկ լուսանկարիչ Դավիթ Ղահրամանյանը վավերագրել է շրջափակված Արցախի կյանքը։

Նրանց արմատներում առաջին հայացքից Արցախ տանող ոչ մի թել չկա, կյանքի նախնական սցենարներում չէր էլ ենթադրվում, որ մի օր իրենց կյանքը չեն պատկերացնի առանց այս հողի: Մեկ անգամ այցելած ու մեկընդմիշտ ճակատագիրն Արցախի հետ կապած մարդիկ պատմում են՝ ինչպես սիրահարվեցին մեր մեծ հայրենիքի այս փոքրիկ, բայց կարևորագույն կետին:

Ինչպես 90-ականներ վերջում Մաշտոցի պողոտայում բացված «Յամ-Յամ դոնաթսը» սովորական սրճարանից վերածվեց մի ամբողջ այլընտրանքային իրականության, իսկ հաճախորդները դարձան մի մեծ ընտանիք։

Ռուս-ուկրաինական պատերազմի սկսվելուց հետո ռուս նկարիչ, դիզայներ Ստաս Ժիցկին Երևան տեղափոխված ռելոկանտների թվում էր։ Ի թիվս այլոց, Ժիցկին սիրում է ճեպանկարների միջոցով արտահայտել իր տեսած ոչ տոնական Երևանը, որտեղից մոտ ժամանակներս չի պատրաստվում հեռանալ։ ԵՐԵՎԱՆը նկարչի հետ զրուցել է այստեղ գալու, աղբի դեմ պայքարելու և հայերեն սովորելու մասին։

Կինոգետ, պրոդյուսեր Մելիք Կարապետյանը պատմում է իր տանը էգոյանական կինոդիտումներ կազմակերպելու, Երևանի աբսուրդ էկլեկտիկության, քաղաքում կինոմշակույթի ավանդույթի ու կինո «Ռոսիայի» շուրջ իր երազանքների մասին:

Դեռ չբացված ամայի մոլը, խանութում շրջող Ազնավուրը, թոռնիկների հետ զբոսանքները. ԵՐԵՎԱՆը զրուցել է Դալմա Գարդեն Մոլում առաջին օրվանից աշխատող մարդկանց հետ, որոնց համար աշխատավայրը հասցրել է դառնալ երկրորդ կամ, նույնիսկ, առաջին տունը։

Ո՞նց են սովորում սթենդափ անել։ Պատմում է «Սուբյեկտիվ սթենդափ» ռուսալեզու բլոգի հեղինակ, սթենդափ ցուցադրությունների կազմակերպիչ, սթենդափեր Աշոտ Դանելյանը։

Արձակագիր Արամ Պաչյանը սոցցանցային իր էջերում ներկայացնում է հայ գրականության՝ իր հավաքածուի մեջ եղած քիչ հայտնի կամ պարզապես մոռացված հրատարակությունները։ ԵՐԵՎԱՆի խնդրանքով Պաչյանը պատմել է իր այս նախաձեռնության մասին։

Comedy Club-ի 200 հոգանոց դեսանտը, Ռուսլան Բելիի հայաստանցի հանդիսատեսը և հետաձգված ծրագրերը. այն մասին, թե ինչպես է ռուսական կատակերգական ոլորտը թափանցում Հայաստան ու ինչ ազդեցություն է թողնում տեղական շուկայի վրա, պատմում է իվենթ-մենեջեր, Sounds Good ընկերության հիմնադիր Հակուկ Եղիազարյանը։

ԵՐԵՎԱՆը մի ամբողջ օր անցկացրել է «Արի» սթենդափ ակումբում և զրուցել հայկական (արդեն ոչ այդքան) անդերգրաունդ սթենդափ աշխարհի մի քանի ներկայացուցիչների հետ։

Լեգենդար «Նոր հայերի» և Comedy Club-ի անդամ, երկու երկրների ու քաղաքների միջև ապրող Տաշ Սարգսյանը պատմում է իր Երևանի մասին՝ Բ կարգի Տոլստոյի դպրոցից մինչև կվն-յան հուշերով լի Համալիրն ու քաղաքի կենտրոնի դերը ստանձնող Պուշկինի փողոցը։

21-րդ դարի հայկական հումորը դժվար է պատկերացնել առանց «Կարգին հաղորդման» սքեթչերի, որոնք ժամանակին հաջողացրել էին հավասարաչափ սիրվել ամենատարբեր ճաշակի ու հումորի զգացման տեր մարդկանց կողմից։ ԵՐԵՎԱՆի խնդրանքով բանաստեղծ Կարեն Անտաշյանը վերանայել է Հայկո-Մկոյի ժառանգությունը բանից անտեղյակ մատաղ սերնդի՝ երկու դպրոցական զավակների հետ և պատմել փորձի արդյունքների մասին։

ԵՐԵՎԱՆը ներկա է գտնվել Երևանի առաջին սթենդափ ակումբի՝ «Արիի» բացմանն ու աշխատանքային առաջին օրերին և շփվել հիմնադիրների հետ։

«Կյանք ու կռիվ» և «Բրավո, Վիրտուոզ» ֆիլմերի գլխավոր դերակատար Սամվել Թադևոսյանը պատմում է Երևանին սիրահարվելու և սիրելու, քաղաքում թափառելու և մուրացկանների դարդերը լսելու, շենքերից Բախի ու Բրուքների ստեղծագործությունները լսելու և այլնի մասին:

Երաժիշտ, կոմպոզիտոր, սաունդ դիզայներ Shhau-ի հետ խոսել ենք երևանյան ջազի, քաղաքով ոգեշնչվելու, երաժշտական համայնքների, երևանյան մոտեցման ու այլնի մասին։

2021 թվականի օգոստոսին լրագրող Էլեոնորա Արարատյանը վերելք է կատարել Արարատ լեռ: Նա ԵՐԵՎԱՆ ամսագրի հետ կիսվել է անցած ճանապարհով, պատմել դժվարությունների, ինքդ քեզ հաղթելու ու դատարկությունը երազանքով լցնելու մասին:

Ռուսաստանից եկող ռելոկացման ալիքի հետ Սանկտ Պետերբուրգից ամերիկյան One Market Data LLC-ի կազմի մեջ մտնող հայաստանյան OMD LLC ընկերության գրասենյակ տեղափոխվեց նրանց գործընկեր Big Data Solutions-ի թիմը։ Ռուսաստանցի հյուրերը պատմել են Երևանում նոր կյանք սկսելու և ոչ շատ հստակ ապագայի մասին։

Ինչպես են տեղական կազմակերպությունները տասնյակ հազարավոր ռելոկացվող արտասահմանցիներին օգնում իրենց կյանքը զրոյից կառուցել կամ կայացած բիզնեսն առանց վնասների տեղափոխել Հայաստան։

HAYA փառատոնի երկրորդ օրը «Հրազդան» մարզադաշտում հիփ-հոփի օր էր․ 50 Cent-ը Երևանում։

ԵՐԵՎԱՆը գնացել էր Rambalkoshe ժամանակակից արվեստի թանգարան՝ զրուցելու հիմնադիր, լուսանկարիչ Վահան Ստեփանյանի և այնտեղ արդեն մոտ մեկ ամիս ապրող Ռուսաստանից եկած երկու զույգի հետ։ Սոֆիան և Սաշան, Միշան և Զլատան պատմել են իրենց վերջին շրջանի իրականության մասին։

Կպատկերացնեի՞ք, որ հայաստանցիները որպես իրենց տան հարևան ամենաշատը չէին ուզենա տեսնել նույնասեռականների (25.4%), հետո միայն՝ թմրամոլների (24.1%) ու հանցագործների (18.5%)։ Պատմում ենք Կովկասյան բարոմետրի այս և բազում այլ կարևոր թվերի մասին, որոնց միջոցով կարելի է ավելի լավ ճանաչել մեր հասարակությանը։

Իր առաջին երևանյան համերգներից առաջ ռուսական ստենդ-ափի աստղ Ռուսլան Բելին շփվել է Դիանա Մարտիրոսյանի հետ, պատմել իր տեսած Երևանի ու մտորել ռելոկացիայի հնարավոր հետևանքների մասին։

Հայ-ուկրաինական ընտանիքում ծնված Եվգենիա Մելքոնյանը պատերազմի պատճառով թողել է իր տունն Իրպենում, տեղափոխվել Լեհաստան, իսկ հետո՝ Երևան։ ԵՐԵՎԱՆի խնդրանքով Եվգենիան պատմել է իր անցած դրամատիկ ճանապարհի ու Սեփական տան որոնումների մասին։

ԵՐԵՎԱՆի խնդրանքով դիցաբան-հրապարակախոս Միքայել Զոլյանը պատմել է, թե ինչպես էր ապրում իրեն ծանոթ Մոսկվան՝ Ուկրաինայում պատերազմի առաջին օրերի ընթացքում, և ինչպես էին հարյուրավոր մոսկվացիներ իր հետ ուղևորվում Երևան՝ Նոյյան տապան հիշեցնող ինքնաթիռով։

Ինչո՞ւ որոշեցին անժամկետ մեկնել իրենց երկրից, ինչպե՞ս ընտրեցին Երևանը և ի՞նչ ծրագրեր ունեն այստեղ. պատմում են ռուս-ուկրաինական պատերազմի օրերին Երևան տեղափոխված ռուս ստեղծագործողները։

Ինչպես էլեկտրոնային երաժիշտներ Զաք Ասդուրյանը Լոս Անջելեսից ու Անաիս Գյուլբուդաղյանը Երևանից միավորեցին ուժերն ու սկսեցին պեղել ձայնագրված, բայց գրեթե կորսված ու մոռացված հայկական երաժշտությունը։ ԵՐԵՎԱՆը խնդրել է նրանց ավելի մանրամասն պատմել նախագծի մասին։

Ռոբ Սահակյանցը պատմություն է, որն ունի սկիզբ և չունի ավարտ, ինչպես ճանապարհները, որոնք ձգվում են հորիզոնից անդին։

Ինչպես ֆրանսիացի լուսանկարիչը ճամփորդելով հասավ Երևան, լուսանկարեց տեղացիներին ու խոստացավ նորից վերադառնալ։

Անիմացիոն կինոյի մեջ խորանալու համար բնավ պարտադիր չէ լինել նկարիչ-անիմատոր. Արմինե Անդան, օրինակ, գալով խաղարկային կինոյի աշխարհից, անիմացիայում հասցրել է ներգրավված լինել իբրև սցենարիստ, ռեժիսոր, պրոդյուսեր և դերասան։ Անիմացիային այդչափ տարբեր կողմերից առնչվելու մասին էլ ԵՐԵՎԱՆը խոսել է նրա հետ։

Ինչպես Թումոն մի քանի տարում դարձավ հայկական անիմացիայի նոր կադրերի ստեղծման գլխավոր կենտրոնը, փորձի փոխանակման համար Երևան բերեց Pixar-ի պրոդյուսերին ու The Simpsons-ի անիմատորին, իսկ հետո օգնեց իր շրջանավարտներին ստուդիաներ բացել։

«Գտնված երազ» մուլտֆիլմի հեղինակներ, այժմ նյույորքաբնակ Գագիկ և Հովիկ Դիլաքյանների հետ զբոսնել ենք եղբայրների հին տան մոտակայքում ու զրուցել երևանյան հիշողությունների, Դերասանների շենքի, իրենց տանը Մհեր Մկրտչյանի ու Խորեն Աբրահամյանի հետ հավաքվելու, 10 կոպեկանոց կինոյի տոմսի և այլնի մասին։

Մուլտիպլիկատոր, բեմադրող նկարիչ Նաիրա Մուրադյանը պատմում է կտուրի վրա գտնվող հայրատան տան, Մասիվից կենտրոն ոտքով զբոսանքների, «Հայֆիլմի» հրաշքների աշխարհում հայտնվելու մասին, ինչպես նաև արդարացնում Հյուսիսային պողոտայի գոյությունը:

Թմբկահար Կորյուն Բոբիկյանը երևանյան ռոք համայնքի ամենաակտիվ անդամներից մեկն է եղել։ Մոտ 15 տարվա ընթացքում նա հարվածային գործիքներ է նվագել մեկ տասնյակ խմբերում՝ The King’s Cross-ից ու Alter Ego-ից մինչև Stryfe ու Sworn: ԵՐԵՎԱՆի խնդրանքով Կորյունը վերհիշել է այդ բազմազբաղ ժամանակները։

ԵՐԵՎԱՆի խնդրանքով երևանյան անդերգրաունդի փորձառու ներկայացուցիչ Արտաշես Արշակյանը հանդիպել է իր պատանեկության ընկեր Վահագն «Չոռտ» Մամյանին ու վերջինիս հետ վերհիշել 2000-ականների սկզբի երևանյան ռոք միջավայրը՝ անվերջ ծանոթություններով, հասարակության այլ շերտերի հետ խփոցիներով և ազատության անվերջ փնտրտուքներով։

Կինոռեժիսոր, 2011 թ. ՀՀ Նախագահի մրցանակի դափնեկիր Հարություն Խաչատրյանը՝ Երևանին սիրահարվելու ու սիրելու մասին։

Իտալացի «սադիստները» Մանկական զբոսայգում, լեգենդար Sepultura-ի զբոսանքները Երևանում, իրանցի մետալիստների ձերբակալումը Հայաստանի սահմանին, լեհական Vader-ի դեմ արշավը։

Ձեռքից ձեռք փոխանցվող առաջին պիրատային կասետները, հանդիպումները կուռքերի հետ ոչ պաշտոնական այցերի ժամանակ, երևանյան համերգի անվերջ սպասումները և Սերժի «բարև, ազիզ ջան»-ը. շփվել ենք Սիսթեմ օֆ ը Դաունի ամենահին երկրպագուների հետ։

ԵՐԵՎԱՆը եղել է «Կաթիլ» ինդի ֆոլք բենդի փորձավայրում և խոսել է երաժիշտների հետ անկախ երաժշտության, ալտերնատիվ լինելու և խումբ ունենալու առօրյա կենցաղի մասին։

Լուսանկարիչ Վահան Ստեփանյանը ԵՐԵՎԱՆի խնդրանքով առաջին անգամ խորացավ իր քսան տարվա ֆոտո արխիվի մեջ՝ հատուկ ռոքային կադրեր պեղելու համար։ Այն, ինչ ստացվեց արդյունքում, կարելի է համարել 21-րդ դարի հայկական ռոքի ֆոտոպատմություն։

FairWind և Սավարշավանա ալտերնատիվ ռոք խմբերի հիմնադիր ֆրոնթմեն Վարդգես Հովեյանը պատմում է Երևանի ռիթմի ու իմաստուն լինելու, Մոսկովյանի բորդյուրը կարոտելու, քաղաքային ռաքնռոլի, «թռու» հնչեղության ու ձայնի մասին։

Այն մասին, թե ինչպես մեդիա ոլորտի մասնագետներ Մարիամ Լորեցյանն ու Ելենա Գևորգյանը վերջապես իրականացրեցին վաղեմի երազանքը՝ ստեղծել սեփական ֆեշն բրենդը և ինչով է ոգեշնչում Երևանը, պատմում են UDIVILA-ի հիմնադիրները։

Վանաձորյան «Լավ էլիի» Մհեր Մանուկյանը պատմում է խմբի առաջին քայլերի, սուղ պայմաններում մեծ երազանքների իրականացման և Երևանն ու երևանցի աղջիկներին գրավելու մասին։

2013 թվականին ԵՐԵՎԱՆի խնդրանքով տարբեր սերունդների և մասնագիտությունների երևանցիներ սեր խոստովանեցին լիվերպուլյան քառյակին: Կցել ենք նաև բիթլզյան հայեցի կատարումներ (Քեթի Բերբերյան, Հայաստանի փոքրիկ երգիչներ, Հովեր և այլն):

Իրենց երազողների սերունդ համարող երիտասարդներն ի՞նչ են փնտրում Երևանի կտուրներում։ Փորձել է պարզել մեր թղթակիցը, որը նույնպես սիրում է քաղաքին նայել վերևից։

Ժամանակակից երևանյան անդերգրաունդի կարկառունները և նրանց երազանքները։

Ինչպե՞ս ՏՏ ճարտարագետը, իրավաբանն ու լուսանկարիչը որոշեցին որպես հոբբի նվագել էլեկտրոնային երաժշտություն և ո՞ւր դա նրանց բերեց։

Տիգրան Ձիթողցյանի՝ Ձորաղբյուրում կառուցված նոր արվեստանոցը նաև ցուցասրահ է։

Ինչու ակումբներ հերթով չեն թողնում բոլորին, ինչպես է պետք հագնվել ներս մտնելու համար և ինչ առավելություններ ունեն ակումբային նախաշեմում հսկող կանայք. շփվել ենք «Պոլիգրաֆի» նախկին ֆեյս քընթրոլ Ինա Աբրահամյանի հետ։

Ինչպես X-Phobos խումբը 90-ականներին դարձավ հայկական էլեկտրոնային երաժշտության առաջամարտիկներից մեկը․ պատմում է խմբի հիմնադիր Dr!Sam-ը։

Երևանի առաջին փակ ակումբը, տնական փարթիներ Դավթաշենում, տոմսի փոխարեն մի կիլո նարինջով մուտքը, Դեցլի համերգը «Բաղրամյան 11-ում» և առաջին դրսից դիջեյները Հայաստանում. պատմում են 2000-ականների Երևանի մի քանի կարևորագույն ակումբների ու նախագծերի հիմնադիրներ Լևոն Հունանյանը և Բելլա Նազարեթյանը։

Դիջեյ Արուսիկ Վակցինան պատմում է իրենց բակի թխկիները վիրակապելու, կենտրոնում ապրելու առավելությունների, ակումբային կյանքի հետ ծանոթանալու, սեփական «փախած» կերպարի և այլնի մասին:

Հայաստանի փոքրաթիվ կին դիջեյներից մեկը՝ Անաիս Paws-ը, պատմել է ԵՐԵՎԱՆին, թե ինչու է որոշել նվագել էլեկտրոնային երաժշտություն և ինչպես են մասնագիտությունում վերաբերում կանանց։

Հաղորդավար, Հայ FM ռադիոկայանի ծրագրերի տնօրեն Արամ Չախոյանը պատմում է երևանյան մելոմանների, դժվարությամբ գտնված ու գնված կասետների ու հայ էլեկտրոնային երաժշտության կայացման գործում Հայ FM-ի կարևոր դերի մասին։

Կասկադի առաջին հարկի համանուն ակումբը, Սպայի տան լեգենդար «Մոնտե-Քրիստոն», «Տոռնադոյի» խփոցիներն ու համբույրները, «Բունկերի» դուռը, որը բացվում էր միայն հատուկ քարտերով. ինչպիսին էր երևանյան ակումբային կյանքը 1990-2000-ականներին։

«Ես Ամասիան եմ և հրավիրում եմ ձեզ իմ առաջին ցուցահանդեսին, որտեղ կներկայացնեմ ժամանակակից իլուստրացիաներ և վիդեո աշխատանքներ»,— ասվում է ֆեյսբուքյան իվենթում։

Պարզվում է ասեղնագործ պատկերները ձայներ ունեն, որոնք կյանք են ստանում փողոցային երգեհոնի միջոցով։ Երաժիշտ (կամ, ավելի ստույգ՝ սաունդ արտիստ) Ալեքսիս Փոլը իր նախագծի մասին։

Համադրող, արվեստաբան Էմմա Հարությունյանը բարձրացնում է ցավոտ հարցեր հայաստանյան ցուցահանդեսային ոլորտի մասին և քննադատում Պատմության թանգարանի «Դրվագներ ինքնության. Տարազ»-ը։

Ինչպես հարյուրավոր կամավորները հմտորեն կատարեցին ահռելի ծավալի աշխատանք, որով, ըստ էության, կարողացան փոխարինել սոցապ նախարարությանը։

Գրող, լրագրող Տիգրան Պասկևիչյանը հիշում է, թե ինչպես նշվեց Անկախության հռչակագրի ընթերցումը և ինչու էր Շարժման ժամանակ հրապարակն ամենաապահով վայրը։

Գյումրիի ամենայուրօրինակ թանգարանը նշում է իր 30-ամյակը։

Պատառիկներ Շարժման ականատես պատանու օրագրից:

Ինչպես է առաջացել և ինչ է խորհրդանշում շվեյցարացի պարուսույց Ֆուֆուա դ՛Իմոբիլիտենի Dancewalk նախագիծը, որը հասավ նաև Երևան՝ SUMMEET ժամանակակից պարի միջազգային փառատոնի շրջանակում։

Ինչպես Կամո Նիգարյանը փոխեց մեր պատկերացումները թանգարանային ցուցադրությունների մասին։

Ովքեր են համադրողները և ինչպիսի վիճակում է մասնագիտությունը Հայաստանում։

Ոսկե ծիրանը չէր ապրի առանց տասնյակ ու հարյուրավոր կամավորների։

Ինչպես է փրկվում հայ կինոյի արխիվը, որպեսզի հետո դառնա թանգարան։

ԵՐԵՎԱՆ-ի խորհուրդները՝ թանգարանային այցելությունից հնարավորինս ավելին քաղելու համար։ 

Կոնդում բնկավող լեգենդար բնորդուհի Փիրուզը՝ համարձակ երևանցիների, մերկ նստելու, բոհեմական կյանքի և Վիլյամ Սարոյանին հանդիպելու մասին։

Դաշնակահար Վահագն Հայրապետյանը մինչև մազերի ծայրը ջազմեն է, քաղաքի ջազմեն: Նա անձամբ է չափում երևանյան ջազի ծավալը, դրա համար էլ արժանացել է «ջազի բարոմետր» տիտղոսին:

Ինչպես ֆոտո ատելյեն դարձավ մի ամբողջ այլընտրանքային իրականություն։

Ինչպես ճիշտ դիմավորել դրսի պատվիրակություններին. ամեն ինչ ԱԺ արարողակարգի մասին:

Նորանկախ Հայաստանի առաջին խորհրդարանը՝ ինչպիսին այն հիշում է Արամ Մանուկյանը։

Երևանի ամենահին գործող ֆոտոստուդիան։

Ազգային ժողովի հնաբնակները, որոնք աշխատում են այստեղ տասնամյակներ:

Պայքար Մաշտոցի պուրակի համար։

ԵՐԵՎԱՆի խնդրանքով պատմաբան և գինու մեծ գիտակ Տիգրան Զաքարյանը մի ամբողջ օր նվիրել է Վայոց ձորի գինու ուղուն և այցելել վեց գինետուն։

Ինչպես մարդիկ թույլ չտվեցին թանկացնել տրանսպորտի սակագինը։

Ազնավուրի ծննդյան օրվա կապակցությամբ՝ հուշեր Ազնավուրի համերգներից։

ԵՐԵՎԱՆ-ը զրուցել է լուսանկարիչ Հայկ Բիանջյանի հետ, որը տարիներ շարունակ վավերացրել է պատմական Երևանի դանդաղ վախճանը։

Երևանում շատ շուտով կբացվի ամերիկյան Nile AI ստարտափի մասնաճյուղը։ Ընկերության գլխավոր տնօրեն Լեո Պետրոսյանը վստահ է, որ ներդնելու և մաքսիմալ ազդեցություն ունենալու լավագույն ժամանակը ճգնաժամն է։

Սիրանուշ Աղաջանյանի խճանկարները՝ Երևանի պատերին։

Ինչպես մեկուսացումը զարկ տվեց ներքին տուրիզմին։

ԵՐԵՎԱՆը զրուցել է տարբեր հավես մարդկանց հետ, որոնք ճակատագրի բերումով կարանտինն անց էին կացնում Հայաստանից դուրս։

«Ականջօղի» համահիմնադիր Անահիտը պատմում է, թե ինչպես է պատրաստվում Հայաստանի առաջին ֆեմինիստական փոդքասթը։

Գրող Վիգէն Պէրպէրեանի և նկարիչ Յան Քեբիի համատեղ գիրքը՝ քանդվող Երևանի մասին։

Ռոլանդ Գասպարյանի ռեգգիոտ Երևանը։

Արամ ՄՊ3-ի Երևանը։

Սարյանի, Մինասի, Ռուդոլֆ Խաչատրյանի և ուրիշների պատրաստած նկարազարդ ձվերի անհավանական հավաքածու։

Ինչպես Եղեռն տեսած, բայց կենսուրախ մասնագետը ճանաչելի դարձրեց Երևանի կոնյակի գործարանն ամբողջ աշխարհին:

Գրող Անահիտ Ղազարյանի էսսեն՝ Լոնդոնում անցկացրած ձմեռային լոքդաունի մասին։

Միկրովիրաբույժը պատմում է, թե ինչպես աշխատանքի անցավ «քովիդի հիվանդանոցում», ինչեր տեսավ ու ինչ սովորեց այնտեղ։

Առաջին այցելություն ֆուտբոլային մարզդաշտ՝ տարբեր մարդիկ, տարբեր հաշիվներ։

Մեր թղթակիցը քովիդի թեստ հանձնեց ու շփվեց լաբորատոր ծառայության ղեկավարի հետ։

Արենը ծնվեց, երբ Հայաստանը խոր լոքդաունի մեջ էր:

Մեկնել Իտալիա, էվակուացվել Հայաստան ու մեկուսացվել․ ֆոտոպատմություն։

Մի շատ դրամատիկ ընտանեկան պատմություն՝ լավ ավարտով։

Երևանցի դիզայներ Իրինա Մերդինյանը պատմում է երթուղայիններում ու տաքսիներում իր հետ պատահած հետաքրքիր դեպքերի մասին։

Ինչեր էին լսում ու նվագում Գյումրիում մինչև Բամբիռը, և ինչ է կատարվում տեղական ռոք բեմում այսօր։

TL Bureau արվեստանոցի հիմնադիր Հայկ Զալիբեկյանը շարունակում է զրուցել Երևանի լավագույն ճարտարապետների հետ։ Հերթական հյուրը SNKH-ի հիմնադիրներ Աշոտ և Արմինե Սնխչյաններն են։

2018 թվականին Կոնդի մի հատված վերածվեց սթրիտ-արտ ցուցասրահի։ Այս զարմանալի արտ-նախագծի մասին խոսել ենք հեղինակի՝ Սերգեյ Նավասարդյանի հետ։

Բելգիայում սովորող Վիկտորյա Մուրադյանն իր փորձի հիման վրա պատմում է, թե ինչպես Սփյուռքը մի կողմ թողեց ամեն հարց ու համախմբվելով դարձավ Հայաստանի շահերի ներկայացուցիչն ամբողջ աշխարհում։

«Գրքեր հայ զինվորներին» նախաձեռնության շնորհիվ պատերազմական ծանր օրերից հիվանդանոցում վերականգնվող տղաները գրքեր և նամակներ էին ստանում աշխարհի տարբեր անկյուններից։

Ինչպես պաշտպանիչ ցանցեր գործելու համար մոբիլիզացվեցին «Արեգնազանի», ապա և մյուս դպրոցների սաներն ու ծնողները, իսկ Օպերայի և բալետի թատրոնի մասնագետները հիշեցին «Անուշի» ու «Ժիզելի» համար ռեկվիզիտային ցանցեր գործելու փորձը։

Պատերազմի օրերին հեքիաթագիր Արփի Մաղաքյանն արցախցի երեխաների հետ մի որոշ ժամանակով կտրվել էր ներկայից ու խորասուզվել մեր պատմության մեջ, տեսել դարեր առաջ ապրած Տիգրան արքային ու պարտության մատնել չար վիշապին։

Երևանն «ուրիշ» է թվում, երբ վերադառնում ես ճամփորդությունից։ Երևանն անգամ «ուրիշ» էր թվում կարանտինը խիստ պահպանելուց ու երկար ժամանակ տնից դուրս չգալուց հետո։ Երևանը նաև շատ «ուրիշ» է թվում, երբ վերադառնում ես պատերազմից։

Մի օր ՈՄԱ-ի հետ, որի հիմնադիր Վովա Վարդանովը վաղուց էր ասում, որ պատերազմին պետք է նախօրոք պատրաստվել։

Ոմանք բողոքում են, որ րոպե չեն գտնում մի լավ գիրք կարդան, մյուսները կարդում են տարեկան 50 և ավելի հատոր։ ԵՐԵՎԱՆը խոսել է 2020-ի չորս ռեկորդակիրների հետ (Goodreads-ը՝ վկա)։

ԵՐԵՎԱՆը «ժենգյալային զբոսանք» է կատարել քաղաքով ու զրուցել ժենգյալով հաց պատրաստող արցախցի տիկնանց հետ։

Լուսանկարիչ Արեգ Բալայանն ու լրագրող Կարեն Ավետիսյանը մի քանի անգամ միասին եղել են պատերազմող Արցախում՝ վավերագրելու և լուսաբանելու կատարվողը։ ԵՐԵՎԱՆի խնդրանքով նրանք մի անգամ էլ հանդիպեցին արդեն Երևանում, որպեսզի զրուցեն թիկունքի ու ճակատի, Արցախի ու Հայաստանի միջև անդունդի, անցյալի ու ապագայի մասին։

Ի՞նչ է լինում, երբ արվեստի դաշտ է բերվում մարդկության պատմության ամենադեստրուկտիվ երևույթը՝ պատերազմը։ Ինչպե՞ս են հարաբերվում արվեստն ու պատերազմը և ի՞նչ է լինում արվեստի հետ պատերազմից հետո։ Փորձում ենք հասկանալ երկրորդ Արցախյանի օրինակով։

«Արմքոմեդիի» համահեղինակ Նարեկ Մարգարյանը պատմում է Երևանի ու Simpson-ների նմանության, DC-ի ու Marvel-ի քաղաքների հետ ունեցած ընդհանրությունների ու երևանյան ճշմարտությունների մասին:

Ճարտարապետ Հայկ Զալիբեկյանը պատմում է, թե ինչպես ծնվեց մարզային «Գրադարակներ» ստեղծելու գաղափարը, և, առհասարակ, ինչու՞ են գրադարաններն այդքան կարևոր՝ հատկապես գյուղերի բնակիչների համար։

Հիսուս և պոկեմոններ, դժողք ու քյարթեր, առաջին համբույր և առաջին «թեմա», բրնձով փլավ և սանտավիկ․ մարտի 25-ին համացանցում հրապարակվեց «Քուչա» անիմացիոն մինի-սերիալը (ստեղծվել է Հայասանում ԱՄՆ դեսպանատան աջակցությամբ)։ Հեղինակներից մի քանիսի հետ խոսեցինք ֆիլմի մասին։

TL Bureau արվեստանոցի հիմնադիր Հայկ Զալիբեկյանը շարունակում է զրուցել Երևանի լավագույն ճարտարապետների հետ։ Հերթական հյուրը Tarberak-ի հիմնադիրներ Կարեն Բերբերյանն ու Արմեն Հակոբյանն են։

Հոդվածը ստեղծվել է Ֆիլիպ Մորրիս Արմենիա ընկերության աջակցությամբ՝ #նորապագա արշավի շրջանակներում։ Ընկերությունները չեն փոխում ապագան․ դա անում են մարդիկ։

Հոդվածը ստեղծվել է Ֆիլիպ Մորրիս Արմենիա ընկերության աջակցությամբ՝ #նորապագա արշավի շրջանակներում։ Ընկերությունները չեն փոխում ապագան․ դա անում են մարդիկ։

Հոդվածը ստեղծվել է Ֆիլիպ Մորրիս Արմենիա ընկերության աջակցությամբ՝ #նորապագա արշավի շրջանակներում։ Ընկերությունները չեն փոխում ապագան․ դա անում են մարդիկ։

Հոդվածը ստեղծվել է Ֆիլիպ Մորրիս Արմենիա ընկերության աջակցությամբ՝ #նորապագա արշավի շրջանակներում։ Ընկերությունները չեն փոխում ապագան․ դա անում են մարդիկ։

«Եթե այդ իբր ոչ խոցելի նյութը նման վիճակում է, ապա մարդու հե՞տ ինչ կլինի»

Յոթերորդ մասիվի սարեր-ձորերով, Հերացու հին ճոպանուղով մինչև ջրամատակարարման համակարգն ու Օղակաձև զբոսայգին։ Մաթեմատիկոս Սմբատ Գոգյանը պատմում է իր Երևանի մասին։

Նաստասյա Կինսկին հաճույքով ջրվում է, Դարեն Արոնոֆսկին ջրում է, իսկ Կիմ Կի-դուկը նկարվում է երկրպագուների հետ․ ինչպես է անցնում Ոսկե ծիրանի մեծանուն հյուրերի ժամանցը Երևանում, պատմում են նրանց շատ մոտիկից տեսնողները։

ԵՐԵՎԱՆը զրուցել է ժամանակակից հայ գիտության յոթ խոստումնալից ներկայացուցիչների հետ, որոնք վերջին երկու տարիներին եղել են EIF-ի և PMI Science-ի համատեղ ասպիրանտական աջակցության ծրագրի մասնակիցները:

Ազգագրագետ, մարդաբան Գայանե Շագոյանը մեկ առ մեկ ուսումնասիրել է գյումրեցիների մասին ամենահայտնի միֆերը՝ փորձելով գտնել այն սոցիալական բաղադրիչը, որը պատճառ է դարձել դրանց ստեղծման համար:

«Դոլմամա» ռեստորանի հիմնադիր Ժիրայր Ավանյանի հետ զրուցել ենք ռեստորանի կայացման, հայտնի հյուրերի ու հին երևանյան «գաղտնիքների» մասին:

Ինչպես լքված ավտոտնակը դարձավ փոքրիկ ճարտարապետական հրաշք։

Երևանում անցկացվեց գրքի տոնավաճառ, որում վաճառված գրքերի եկամտի 50 տոկոսը կփոխանցվի զինծառայողների ապահովագրության հիմնադրամին։

Լուսանկարչության պատմաբան և արվեստի համադրող Վիգեն Գալստյանը մեկ՝ Հայաստանի համար աննախադեպ խոշոր ֆոտո ցուցահանդեսի օրինակով պատմում է ֆոտոարվեստի ընկալման և ներկայացման առանձնահատկությունների մասին:

Վերհիշում ենք ամսի 21-ի տոնական եթերի լավագույն հատվածները։

Հուշեր առաջին կինոթատրոնային փորձերից։

Գյումրեցի նկարչուհի, արվեստաբան և էքսկուրսավար Գոհար Սմոյանը պատմում է Մարիամ և Երանուհի Ասլամազյան քույրերի անասելի կարևորության, ինչպես նաև 21-րդ դարի Գյումրիում կին արվեստագետ լինելու մասին։

Հայաստանաբնակների մոտ 60%-ը երբեք ոտք չի դրել Արցախ։ Առաջարկում ենք փոխել իրավիճակը հենց առաջին հնարավորության դեպքում։ Արվեստաբան Էմմա Հարությունյանը բացատրում է, թե հատկապես ինչու։

Ինչով զբաղեցնել երեխաներին ճամփորդության ժամանակ։

Ինչպես համաշխարհային, ապա նաև հայկական բեմում իր տեղը զբաղեցրեց վավերագրական թատրոնը, երբ ամբողջ ներկայացումը կառուցված է իրական մարդկանց իրական հուշերի վրա։ Պատմում է մի քանի դոկումենտալ պիեսների հեղինակ Սառա Նալբանդյանը։

Սյունիքում հետաքրքիր վայրերի ու երևույթների պակաս, իհարկե, չկա, բայց դա չի նշանակում, որ պետք չէ բացահայտել նորը։ Տարածաշրջանը պատմականորեն ունի կավագործության հարուստ ավանդույթներ։ Դրանց շարունակողներից է վարպետ Վահագն Համբարձումյանը, որի արվեստանոցը Սիսիանում կարող են այցելել զբոսաշրջիկները։

Հայաստանյան ավտոստոպի առանձնահատկությունների մասին պատմում է փորձառու ճամփորդ Արտյոմ Բաբայանը, որն այս ձևով շրջել է, առանց չափազանցնելու, ամբողջ աշխարհով։

Չնայած կինոթատրոնները փակ են մարտից, համաճարակային իրավիճակում էլ կարելի է մեծ էկրանով կինո դիտել․ բացվում է Riverside դրայվ-ին կինոթատրոնը։ Բացատրում ենք թե դա ինչ է։

Lumen Coffee-ի համահիմնադիր կարող են դառնալ բոլոր ցանկացողները՝ մասնակցելով քրաուդֆանդինգին և նախօրոք ամրագրել Երևանում առայժմ չտեսնված սուրճ։

Ինչպե՞ս Չապլինը ու Դալին հայտնվեցին Գյումրու փողոցներում, և ի՞նչ է իրենից ներկայացնում փողոցային արվեստը Հայաստանի մշակութային կենտրոնում:

Սարյանի ու Կարա Բալայի երևանցիությունը, թաղային կռիվները, տրամվայում գողացված պարտիտուրան և Փարաջանովի հետ զբոսանքները։

ԵՐԵՎԱՆը ներկայացնում է մի հատված «Ֆիրդուս․ տեղի հիշողությունը» գրքում զետեղված հուշերից։

Նաիրա Մուրադյանի կարճամետրաժ անիմացիոն ֆիլմը՝ Ֆիրդուսի մասին իր մանկական հուշերի հիման վրա։

Թավջութակահար Արտյոմ Մանուկյանը՝ իր մանկության Երրորդ մասի, 400 դրամանոց կասետների, 90-ականների Երևանի, քաղաքի «երգող» հատվածների և այլնի մասին։

Ինչպես ստեղծել ազդեցիկ աուդիո պատում

Փոդքասթինգը մեդիայի բավական երիտասարդ ճյուղ է, որի ողջ կյանքը տեղավորվում է 21-րդ դարի երկու տասնամյակների մեջ։ Հայաստանում էլ փոդքասթների պատմությունը չունի շատ հեռու գնացող պատմություն, փոխարենը դա թույլ է տալիս բավական հստակ ֆիքսել այդ ճանապարհը։ Մեր խնդրանքով դա արել է «Հետք» փոդքասթի հեղինակ Սամսոն Մարտիրոսյանը։

Ինչ պետք է տեսնել, ուտել, խմել, լսել, անել, եթե առավոտյան եկել եք Ալեքպոլ և ունեք ժամանակ մինչև երեկո։